İHALELERE KATILMAKTAN YASAKLAMA KARARLARINI

VERMEYE YETKİLİ İDARE

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 58/1. maddesinde; “(Değişik birinci fıkra: 30/7/2003-4964/ 35 md.) 17 nci maddede belirtilen fiil veya davranışlarda bulundukları tespit edilenler hakkında fiil veya davranışlarının özelliğine göre, bir yıldan az olmamak üzere iki yıla kadar, üzerine ihale yapıldığı halde mücbir sebep halleri dışında usulüne göre sözleşme yapmayanlar hakkında ise altı aydan az olmamak üzere bir yıla kadar, 2 nci ve 3 üncü maddeler ile istisna edilenler dahil bütün kamu kurum ve kuruluşlarının ihalelerine katılmaktan yasaklama kararı verilir. Katılma yasakları, ihaleyi yapan bakanlık veya ilgili veya bağlı bulunulan bakanlık, herhangi bir bakanlığın ilgili veya bağlı kuruluşu sayılmayan idarelerde bu idarelerin ihale yetkilileri, il özel idareleri ve bunlara bağlı birlik, müessese ve işletmelerde İçişleri Bakanlığı; belediyeler ve bunlara bağlı birlik, müessese ve işletmelerde ise Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından verilir.” hükmüne,

4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu’nun 26/1. maddesi; “(Değişik birinci fıkra: 30/7/2003-4964/47 md.) 25 inci maddede belirtilen fiil veya davranışlarda bulundukları tespit edilenler hakkında fiil veya davranışlarının özelliğine göre, bir yıldan az olmamak üzere iki yıla kadar, 4734 sayılı Kanunun 2 nci ve 3 üncü maddeleri ile istisna edilenler dahil bütün kamu kurum ve kuruluşlarının ihalelerine katılmaktan yasaklama kararı verilir. Katılma yasakları, sözleşmeyi uygulayan bakanlık veya ilgili veya bağlı bulunulan bakanlık, herhangi bir bakanlığın ilgili veya bağlı kuruluşu sayılmayan idarelerde bu idarelerin ihale yetkilileri, il özel idareleri ve bunlara bağlı birlik, müessese ve işletmelerde İçişleri Bakanlığı; belediyeler ve bunlara bağlı birlik, müessese ve işletmelerde ise Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından verilir.” hükmüne yer verilmiştir.

Buna göre bir bakanlık veya bakanlığa bağlı kurumlar tarafından yapılan ihalelerde, ihalelere katılmaktan yasaklama kararının “Bakan” tarafından verilmesi gerekmekte olup, kararın “Bakan” dışında bir merci tarafından imzalanabilmesi için öncesinde, yetki devri veya imza devri yapılmış olmasına ihtiyaç vardır. Dolayısıyla bu tarz bir durumla karşılaşılması halinde, yasaklama kararının ilgili mercice imzalanabileceğine ilişkin herhangi bir yetki devri veya imza devri yapılıp yapılmadığı hususlarının araştırılması elzemdir. Zira bu kurala riayet edilmemesi, yapılan işlemin yetki yönünden hukuka aykırılığını doğuracak olup, ihalelere katılmaktan yasaklama kararlarının yetkili makam tarafından tesis edilmediği gerekçesiyle yasaklama kararının hukuka aykırı olduğuna hükmeden birçok mahkeme kararı vardır.

Bu nedenle, ihalelere katılmaktan yasaklamaya yönelik kararın iptali için açılan davalarda yetkili idare mahkemesinden, davalı idarenin savunması istenilirken, yapılacak ara kararla buna yönelik belgelerin de celbinin istenmesinin talep edilmesi, ayrıca bu tür bir davada kamu ihale hukuku alanında uyuşmazlıklara bakan uzman bir avukat yardımından yararlanılması ve davanın avukat ile takip edilmesi önem arz etmektedir.